當前位置:國文齋>漢語>語音文字>

普通話音節表—四呼分類排列與講析

語音文字 閱讀(2.82W)
普通話音節表—四呼分類排列與講析

普通話常用音節有400個。(1987年重排本《新華字典》音節索引列出418個音節,本書所列的音節表未收其中18個音節,包括某些語氣詞(特別是只以輔音充當音節的),方言色彩濃重、比較土俗的,或僅限於書面語又不常用的音節:chua()den()dia(嗲)nia()nou(耨)eng()shei(“誰”又音)kei()lo(咯)yo(唷)o(喔)e、ei()hm()hng(哼)m()n(嗯)ng(嗯)。
下列音節表按開口呼、齊齒呼、合口呼、撮口呼四爲排列,分述如下:
1、開口呼音節(170個)
a e i er ai ei ao ou an en ang eng
零 a e er ai ei ao ou an en ang eng
b ba bai bei bao ban ben bang beng
p pa pai pei pao pou pan pen pang peng
m ma (me) mai mei mao mou man men mang meng
f fa fei fou fan fang feng
d da de dai dei dao dou dan dang deng
t ta te tai tao tou tan tang teng
n na ne nai nei nao nan nen nang neng
l la le lai lei lao lou lan lang leng
g ga ge gai gei gao gou gan gen gang geng
k ka ke kai kao kou kan ken kang keng
h ha he hai hei hao hou han hen hang heng
zh zha zhe zhi zhai zhei zhao zhou zhan zhen zhang zheng
ch cha che chi chai chao chou chan chen chang cheng
sh sha she shi shai shei shao shou shan shen shang sheng
r re ri rai rei rao rou ran ren rang reng
z za ze zi zai zei zao zou zan zen zang zeng
c ca ce ci cai cao cou can cen cang ceng
s sa se si sai sao sou san sen sang
注:1、橫行按不同韻母排列,豎行按不同的聲母排列。採用漢語拼音注音,拼寫按照《漢語拼音方案》規則表中“零”表示“零聲母”。(下同)。
2、me(麼)本是mo,在輕音節時弱化爲me。不計數,加括號()列入表格備用。
3、shei是“誰”口語又音,已常被代替。不計數,加括號()列入表格備用。
4、o、e、ei等音節只在語氣詞中出現,不列入。因此,未列出單韻母o、e。
從開口呼音節表可以看出:
1)包含音節數目最多,幾乎佔400音節的一半。
2)聲母j、q、x不同開口呼韻母相拼。
3)舌尖元音屬地開口呼音節,只同舌尖前音聲母z、c、s和舌尖後音聲母zh、ch、sh相拼。
4)er獨立自成音節,不和任何聲母相拼。
5)舌尖中間聲母d、t、n、l不拼韻母en(nen“嫩”視爲例外,den“”除外)。
6)韻母eng除代表一個極不常用的“”外,不獨立成音節。O、e一般出現在韻母uo、ie、ue中。獨立成音節只用於語氣詞中。
2、齊齒呼音節(83個)
i ia ie iao iou ian in iang ing
零 yi ya yie yiao yiou yian yin yiang ying
b bi bie biao bian bin bing
p pi pie piao pian pin ping
m mi mie miao miou mian min ming
d di die diao diou dian ding
t ti tie tiao tian Ting
n ni nie niao niou nian nin niang ning
l li lia lie liao liou lian lin liang Ling
j ji Jia jie jiao jiou jian jin jiang Jing
q qi qia qie qiao qiou qian qin qiang qing
x xi xia xie xiao xiou xian xin xiang xing
從齊齒呼音節表可以看出:
1)齊齒呼韻母不同聲母舌尖前音z、c、s舌尖後音zh、sh、r舌面後音g、k、h和齒脣音f相拼。
2)韻母 ia、iang不同聲母雙脣音b、p、m舌尖中音d、t、n、l相拼。
3)聲母d、t不同韻母in相拼。
3、合口呼音節(114)
u ua uo uai uei uan uen uang Ueng
(o) (ong)
零 wu wa wo wai wei wan wen wang weng
b bu buo
p pu puo
m mu muo
f fu fuo
d du duo dui duan dun dong
t tu tuo tui tuan tun tong
n nu nuo nuan nun nong
l lu luo luan lun long
g gu gua guo guai gui guan gun guang gong
k ku kua kuo kuai kui kuan kun kuang kong
h hu hua huo huai hui huan hun huang hong
zh zhu zhua zhuo zhuai zhui zhuan zhun zhuang zhong
ch chu chua chuo chuai chui chuan chun chuang chong
sh shu shua shuo shuai shui shuan shun shuang shong
r ru ruo rui ruan run ruang rong
z zu zuo zui zuan zun zuang zong
c cu cuo cui cuan cun cuang cong
s su suo sui suan sun suang song
注:1bo、po、mo、fo按照實際發音列入此表,排列在uo韻母下。
2ong按照實際發音列入此表,同ueng排列在一行。
從合口呼音節表可以看出:
1)合口呼韻母不同舌面前音聲母j、q、x相拼。
2)雙脣音聲母只同韻母u、uo(o)相拼。
3)舌尖中音聲母d、t、n、l不同韻母ua、uai、uang相拼。
4)聲母n、t只同韻母ei相拼,不同韻母相拼。而聲母d、t只同韻母ui相拼,不同韻母ei相拼。(dei只有一個“得”字)。
5)舌尖前音聲母z、c、s不同韻母ua、uai、uang相拼。
6)ong屬於合口呼,一定前拼輔音聲母,不獨立成音節。ueng則只獨立成音節,不同任何輔音聲母相拼。
4、撮口呼音節(24個)
ü üe üan n iong
零 yu yue yuan yun yong
n nu nue
l lu lue
j ju jue juan jun jiong
q qu que quan qun qiong
x xu xue xuan xun xiong
注:iong按實際發音列入此表。
從撮口呼音節表可以看出:
1)包含音節最少。
2)輔音聲母同撮口呼韻母相拼的只有j、q、x、n、l。
3)聲母n、l只同韻母、相拼,不同韻母uan、un、iong相拼。
4)iong屬於撮口呼韻母。
普通話裏有多少帶調音節呢?根據《現代漢語詞典》所列的音節表統計,包括37個輕聲音節(含方言輕聲音節)在內,共有1332個。其中只在方言中出現的或方言色彩很很濃的音節,某些語氣詞(特別是以輔音充當音節的),現代不常用的音節,共約70多個音節不應該或不適合歸入普通話的帶調音節。普通話帶調音節(不包括兒話音節)約1250多個。